ایجاد و جمع شدن انواع جرم بر روی دندان ها می تواند با گذشت زمان کمی به یک تهدید بزرگتر برای سلامت دهان و دندان تبدیل شود و جرم در واقع یک توده طبقه بندی شده است که به سطح دندان های شما می چسبد. بسته به محل قرارگیری آن بر روی دندان ها، جرم دندان به دو دسته فوق لثه ای یا زیر لثه طبقه بندی می شود. اگر جرم زیر لثه ای برداشته نشود، می تواند منجر به انواع بیماری های لثه و از دست دادن دندان شود. از دیگر دسته بندی های انواع جرم دندان می توانیم به پلاک، تارتار و کلکلوس اشاره کنیم که در ادامه به آنها می پردازیم.
پلاک، تارتار و کلکلوس: تفاوت هر کدام از این ها با هم در چیست؟
احتمالاً به خوبی می دانید که پلاک، تارتار و کلکلوس همگی دشمن سلامتی دهان و دندان ها هستند، اما ممکن است دقیقاً ندانید که چگونه ایجاد می شوند و یا چه خطراتی را به دنبال خواهند داشت. برخی حتی تفاوت این ها را نیز نمی دانند و تصور می کنند که همگی دقیقاً یکسان هستند، اما دندانپزشک شما به شما می گوید که اینطور نیست.
تأثیرات تارتار بر روی لثه
سوزش و التهابی که تارتار ایجاد می کند می تواند منجر به بیماری لثه شود. بیماری لثه در مراحل اولیه که قابل برگشت و درمان است به عنوان ژنژیویت شناخته می شود. علائم این بیماری عبارتند از:
- لثه های نرم
- لثه های قرمز و متورم
- لثه هایی که هنگام نخ دندان کشیدن یا مسواک زدن خونریزی می کنند
التهاب لثه می تواند به پریودنتیت تبدیل شود، که قابل برگشت نیست. در بیماری پریودنتیت علاوه بر تورم، تحریک پذیری و خونریزی لثه، به دنبال علائم زیر نیز باشید:
- درد به هنگام جویدن
- دندان های شل شده
- جدا شدن لثه از دندان
- جمع شدن چرک بین دندان ها
باکتری هایی که باعث ایجاد پریودنتیت می شوند می توانند وارد جریان خون شوند، که این خود ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی و ریوی را افزایش دهد. این امر به ویژه در صورت مشاهده هر یک از این علائم ذکر شده بسیار مهم است و انجام پیگیری های لازم برای معاینات مربوطه در این رابطه امری بسیار ضروری است. این بیماری ها و عوارض شدید آنها از طریق مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و شستن مرتب دندان ها تا حد زیادی قابل اجتناب هستند.
کلکلوس چگونه توسعه می یابد
پلاک دندان که یک لایه ی چسبناک از باکتری ها است. این لایه که دائما روی دندان های شما ایجاد می شود، به دلیل تبادل یون های کلسیم و فسفات موجود در بزاق شما می تواند تبدیل به نوعی رسوب سنگ مانند شود. این فرایند همان چیزی است که باعث ایجاد توده سختی از باکتری ها می شود که روی سطوح دندان شما چسبیده است که به آن جرم دندان می گویند.
پلاک می تواند در مدت زمان چهار تا هشت ساعت به کلکلوس تبدیل شود. به طور متوسط طی مدت زمان 10 تا 12 روز این پلاک می تواند به جرم دندان تبدیل شود. این مدت زمان، بسته به pH بزاق و میزان کلسیم و سایر مواد موجود در بزاق هر فرد می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. هنگامی که کلکلوس تشکیل می شود، سپس پلاک بیشتری را به خود جذب می کند، که به مرور زمان می تواند به لایه دیگری از مواد چسپیده شده بر روی دندان تبدیل شود.
فیلم نحوه جرمگیری دندان و تاثیرات جرمگیری بر مینای دندان
برای آگاهی از نحوه جرمگیری دندان و تاثیرات جرمگیری بر مینای دندان به ویدئوهای زیر توجه فرمایید. همچنین می توانید برای مشاهده تمامی فیلم های دندانپزشکی به گالری ویدئو مراجعه نمایید.
چرا جلوگیری از تجمع کلکلوس بر روی دندان مهم است؟
سطح تارتار یا همان کلکلوس ناهموار است و برداشتن پلاک با مسواک و نخ دندان را مشکل می کند. تارتار بد منظر و ناخوشایند است، با تجمع این مواد بر روی دندان، لکه ها به مرور زرد یا حتی قهوه ای می شوند. علاوه بر این، از آنجا که تار تار پلاک های بیشتری را جذب می کند از بین بردن این تار تار بدون کمک دندانپزشک را کار دشواری خواهد کرد که این خود می تواند در پوسیدگی دندان، ایجاد بوی بد دهان و انواع بیماری های لثوی خطرناک و دردسرساز نقش داشته باشد.
چرا از بین بردن کلکلوس از اهمیت زیادی برخوردار است؟
از بین بردن کلکلوس برای جلوگیری از بروز چندین مشکل جدی در سلامتی فرد بسیار مهم است. بر اساس تحقیقات انجام شده، تجمع جرم می تواند باعث تورم و خونریزی در لثه ها شود. این بیماری به عنوان التهاب لثه شناخته می شود که مرحله ی اولیه ی بیماری پریودنتال است. بیماری پریودنتال با افزایش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و سکته مغزی نیز مرتبط است. باکتری های پلاک و جرم نیز می توانند به جریان خون راه پیدا کنند و منجر به شرایطی مانند اندوکاردیت شوند، به این معنی که موجب بروز یک عفونت غیر مسری شود که عضله ی قلب، دریچههای قلب، و آندوکاردیوم (پوشش داخلی حفرات یا دریچههای قلب) را درگیر عفونت میسازد.
بیماری های زیادی وجود دارند که می توانند دهان را درگیر خود کنند. اما وجه مشترک همه ی آنها در جلوگیری از مراجعات غیر ضروری به دندانپزشک، مراقبت و ایجاد و تقویت بهداشت دهان و دندان است. با مسواک زدن حداقل دو بار در روز همراه با نخ دندان روزانه شروع کنید. استفاده از یک خمیر دندان خوب به جلوگیری از ایجاد تارتار، از بین بردن لکه ها و عدم نیاز به جرمگیری توسط دندانپزشک کمک می کند. سعی کنید به طور منظم توسط یک دندانپزشک ویزیت شده و تحت نظر باشید. اگر فکر می کنید ممکن است مشکل جرم داشته باشید، بهتر است هر چه سریعتر اقدامات لازم را برای از بین بردن آن انجام دهید.
چگونه می توان تار تار دندان را از بین برد؟
پلاک ظرف چند ساعت می تواند به تارتار یا همان کلکلوس تبدیل شود، به همین دلیل است که مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه بسیار مهم است. توصیه های زیر نیز کارهایی هستند که انجام آن ها برای حفظ و ارتقاء سلامت دهان و دندان توصیه می شود:
- دوبار در روز، و هر بار به مدت 5 دقیقه مسواک بزنید.
- از مسواکی استفاده کنید که با آن راحت هستید. انتخاب استفاده از مسواک معمولی و یا مسواک برقی تنها یک ترجیح شخصی است، هر دوی این مسواک ها در صورت استفاده صحیح و مداوم می توانند به خوبی پلاک دندان را به طور موثری از بین ببرند. اما با مسواک برقبی می توان پلاک دندان را به میزان بیشتری از بین برد.
- از مسواکی با برس و فرچه ی نرم استفاده کنید.
- با زاویه مسواک بزنید و لثه های خود را نیز با مسواک تمیز کنید. مسواک را در زاویه ی 45 درجه نگه دارید تا بتوانید شاخه های فرچه ی مسواک را به گوشه ها، فواصل و مرزهای بین دندان ها و لثه برسانید، زیرا پلاک دندان می تواند به خوبی در این قسمت ها پنهان شده و تجمع کند.
- از حرکات ملایم و کوتاه استفاده کنید.
- از خمیردندان حاوی فلوراید برای نظافت دهان و دندان های خود استفاده کنید.
- یکبار در روز از نخ دندان استفاده کنید.
راه هایی برای ایجاد مشکل در شکل گیری تارتار
برداشتن تارتار به یک متخصص نیاز دارد، اما علاوه بر مسواک زدن و استفاده ی منظم از نخ دندان، راهکارهای دیگری نیز وجود دارد که می توانید انجام دهید تا میزان پلاک روی دندان های خود را کاهش داده و تجمع تارتار بر روی آنها را کنترل کنید. این راهکارها عبارتند از:
فرایند حذف کلکلوس
هنگامی که کلکلوس به مقدار زیاد روی دندان ها جمع می شود، باید از طریق فرآیندی موسوم به دبریدمان (روندی است برای برداشتن پلاک و تارتار سنگین از روی دندان) برداشته شود. متخصص بهداشت دندان از ابزارهای دستی یا دستگاه اولتراسونیک برای برداشتن این جرم استفاده می کند. دستگاه اولتراسونیک ترکیبی از ارتعاشات فرکانس بالا با آب را برای خارج کردن تارتار تشکیل می دهد. پس از انجام عمل دبریدمان، دندانپزشک شما یک قرار مراجعه ی دیگر برای شما تعیین خواهد کرد و در آن زمان تعیین می کند که آیا درمان بیشتری ضروری است یا خیر. این می تواند به صورت جرمگیری و تسطیح ریشه (root planning) یا در موارد شدیدتر تجمع کلکلوس ممکن است به جراحی لثه نیاز باشد.
تار تار یا کلکلوس چند وقت یکبار باید برداشته شود؟
تعداد دفعات مراجعه به دندانپزشک باید به سلامت دهان و دندان و تشخیص و توصیه ی دندانپزشک شما بستگی داشته باشد. اما، بسیاری از دندانپزشکان توصیه می کنند که هر شش ماه یکبار معاینه و در صورت لزوم جرمگیری دندان ها را انجام دهید. اما در صورت داشتن بیماری لثه یا داشتن زمینه های ابتلا به بیماری های لثوی (مانند سیگار کشیدن و یا ابتلا به بیماری دیابت) فاصله ی زمانی بین مراجعات شما باید کمتر باشد. همچنین اگر مستعد تشکیل پلاک (و در نتیجه ایجاد جرم) هستید، به جرمگیری های مکرر نیاز خواهید داشت.
افرادی که ممکن است بیشتر به جرمگیری نیاز داشته باشند عبارتند از:
کسانی که مهارت کافی برای مسواک زدن کامل ندارند.
کسانی که شرایطی دارند که آنها را از درک کامل لزوم رعایت بهداشت دندان ها و یا انجام آن باز می دارد.
کسانی که دهانشان خشک است. خشکی دهان اغلب ناشی از مصرف دارو یا افزایش سن است. علی رغم اینکه خود بزاق حاوی باکتری است، اما بزاق به شستن ذرات غذا از روی لثه و دندان ها کمک می کند.
Source:https://www.preferreddentalcaresanrafael.com/plaque-tartar-calculushow-to-prevent-and-remove-them
دیدگاهتان را بنویسید